پیشنهاد یک الگوی بانکداری مبتنی بر صکوک در چارچوب قانون عملیات بانکی بدون ربا

در این مقاله الگویی برای بانکداری مبتنی بر صکوک در چارچوب «قانون عملیات بانکی بدون ربا» پیشنهاد شده است. بر مبنای الگوی پیشنهادی، بانک نمونه اسلامی باید در اعطای تسهیلات به ویژه تسهیلات کلان به جای ارائه تسهیلات بر مبنای عقود اسلامی، با بهره­برداری از ابزار صکوک به اعطای تسهیلات بپردازد. کاهش ریسک اعتباری و ریسک نقدینگی، ارتقای توانایی بانک برای تغییر ترکیب دارایی­های بانک، ایجاد کانال جدید برای تجهیز منابع بانک و ارتقای حجم تأمین مالی صورت گرفته از کانال بانک، می‌توانند به‌عنوان دلالت­های مستقیم این الگو شناسایی شوند. برای مقایسه عملکرد «الگوی پیشنهادی بر مبنای صکوک» با «الگوی مرسوم بانکداری اسلامی بر مبنای قانون عملیات بانکی بدون ربا» با بهره‌برداری از الگوی «کملز» این‌گونه استدلال شد که انتظار می­رود با کاربرد الگوی پیشنهادی، بانک نمونه عملکرد مناسب‌تری داشته باشد. در سطح کلان نیز انتظار می‌رود که با پیگیری این الگو فرصت‌هایی برای ارتقای عملکرد بازارهای پول و سرمایه فراهم شود و قابلیت سیاست‌گذاری مؤثرتر پولی برای بانک مرکزی ایجاد گردد. کاهش نسبی خلق پول در ازای هر ریال تسهیلات اعطایی توسط سیستم بانکی، فراهم شدن امکان عملیات بازار باز مؤثر توسط بانک مرکزی، فراهم شدن فرصت ایجاد بازار بین بانکی مبتنی بر صکوک، امکان­پذیر شدن شکل­گیری ارتباط بین سیستم بانکی و بانک مرکزی بر مبنای صکوک، واقعی‌تر شدن تضمین­ها و گسترش بازار سرمایه از موارد مهم قابل اشاره در این ارتباط هستند. همچنین تلاش شد تا کارکردهای «الگوی پیشنهادی» با الگوی پیشنهادی در مطالعات قبلی مبتنی بر «تبدیل به اوراق کردن دارایی‌های بانک» مقایسه شوند. بررسی نشان می‌دهد که الگوی پیشنهادی می‌تواند با رعایت ملاحظه‌هایی عملکرد انتظاری مطلوب‌تر در قالب یک بانک کردن داشته باشد.